Wymagania
Ścieżka rozwoju
Możliwość zatrudnienia
Służba Leśna
Czynności zawodowe Służby Leśnej
Oznaczenia służby leśnej
W klasyfikacji zawodów i specjalności zawód inżyniera leśnictwa jest pod kodem 213203.
Opis
Inżynier leśnictwa – osoba zajmująca się zagospodarowaniem, pielęgnowaniem, ochroną, użytkowaniem oraz odnawianiem lasów.
Inżynierem leśnictwa może być osoba, która:
- ukończyła studia wyższe na kierunku leśnictwo,
- odbyła, po ukończeniu studiów, roczny staż w jednostkach organizacyjnych Lasów Państwowych,
- zdała egzamin na zakończenie stażu - zdawany w nadleśnictwie,
- w ciągu roku od zakończenia stażu złożyła przed komisją egzaminacyjną z pozytywnym rezultatem egzamin obejmujący sprawdzenie wiedzy w zakresie przepisów prawnych dotyczących leśnictwa i ochrony przyrody oraz zasad i sposobów zarządzania i gospodarowania mieniem Skarbu Państwa, będącego w zarządzie Lasów Państwowych.
- złożyła zaświadczenie upoważniające do ubiegania się o pracę w jednostkach organizacyjnych Lasów Państwowych,
- następnie zostaje tylko zdanie egzaminu do Służby Leśnej – egzamin również zdaje się przed Regionalną Dyrekcją Lasów Państwowych. Informacje dotyczące tego, jakie warunki trzeba spełnić, aby zostać pracownikiem Służby Leśnej zawiera Art. 45.2 Ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach.
a) Zawód inżyniera leśnictwa można wykonywać po ukończeniu wyższych studiów na uczelni przygotowującej specjalistów do pracy w leśnictwie. W kraju istnieje kilka szkół tego typu, w których nauka przebiega 3 lub 5 lat, w zależności od rangi nadawanego po ich ukończeniu stopnia naukowego.
W pierwszym przypadku jest to inżynier, a w drugim magister inżynier leśnictwa. Po ukończeniu nauki i pomyślnym uzyskaniu zaliczeń i zdaniu końcowych egzaminów przedmiotowych przychodzi kolej na złożenie i obronę pracy dyplomowej.
Kiedy już zostaniemy inżynierem leśnictwa wtedy mamy dwa lata na rozpoczęcie stażu. Nabór na stażystów jest ogłaszany co roku przez Regionalne Dyrekcje Lasów Państwowych. Staż trwa rok i polega na poznaniu pracy w lesie od strony praktycznej.
b)Po zakończeniu stażu przeprowadza się egzamin w nadleśnictwie. Ocena w skali 1-10 punktów jest wynikiem przebiegu stażu oraz wiadomości uzyskanych w trakcie stażu.
c) W następnej kolejności w ciągu roku po stażu należy zdać egzamin dla kandydatów do pracy w lasach, który odbywa się w Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych. Egzamin składa się wyłącznie z testu zawierającego 100 pytań.
d) Jeżeli osoba chętna do pracy w Lasach Państwowych zda ten egzamin i dostanie pracę, czeka ją już tylko egzamin do Służby Leśnej odbywający się również w Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych.
Absolwenci leśnictwa mogą znaleźć zatrudnienie w:
- jednostkach państwowego gospodarstwa leśnego,
- jednostkach naukowych i badawczych,
- administracji państwowej i samorządowej, jako specjalista ds. nadzoru gospodarką leśną.
W zawodzie inżyniera leśnictwa istnieje zróżnicowanie zadań i czynności uzależnione od stanowiska pracy.
1. Najważniejsze z nich to stanowisko nadleśniczego.
Zadania inżyniera leśnictwa obejmują tu:
- kierowanie podstawową jednostką państwowego gospodarstwa leśnego – nadleśnictwem,
- sprawowanie nadzoru nad prowadzoną gospodarką leśną, na podległym danemu nadleśnictwu terenie,
- bycie zwierzchnikiem wszystkich pracowników nadleśnictwa,
- nadzorowanie i kontrolowanie pracy podległych osób, bez względu na stanowisko i tytuł zawodowy,
- określanie obowiązków i celów pracy podwładnych, zależnych od aktualnego i przyszłego stanu lasu, potrzeb gospodarczych, takich jak popyt na drewno i surowce leśne, potrzeb zalesienia oraz uwarunkowane naturalnym cyklem życia lasu (cięcie pielęgnacyjne, zbiór suszu, opieka nad zwierzyną itp.),
- dokonywanie oceny zagrożeń dla zdrowotności podległych mu kompleksów leśnych i w razie potrzeby podejmowanie decyzji o usunięciu niebezpiecznego czynnika. Chodzi tu głównie o zwalczanie szkodników drzewostanów, drzew, upraw, jak i o ochronę przeciwpożarową,
- nadzorowanie penetracji lasu przez ruch turystyczny,
- okresowe przeprowadzanie inwentaryzacji oraz za szacowanie majątku leśnego. W wypadku powstania szkód musi być w stanie określić ich wielkość, i zaproponować sposoby ich usunięcia,
- przeprowadzanie szkoleń BHP wśród podległych mu robotników leśnych oraz zaznajamianie ich z nowymi maszynami i zasadami ich obsługi,
- dokonywanie inspekcji leśnych, poprzez doglądanie przebiegu różnych akcji, wizytowanie miejsca ścinki drzew, nasadzeń szkółkarskich itp.
Zadania nadleśniczego są również określone w Art. 35 Ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach.
2. Kolejny przykład stanowiska zajmowanego przez inżyniera leśnictwa różni się zasadniczo od wyżej opisanego. Jest to stanowisko pracownika naukowego katedry leśnictwa w uczelni rolniczej. W zależności od tematu pracy naukowo - badawczej może on pełnić swe funkcje w zakładach hodowli leśnej, geodezji i kartografii, łowiectwa, ekologii leśnej i wielu innych związanych z użytkowaniem lasu.Jako pracownik naukowy prowadzi on badania na dany temat, zbiera o nim informacje i opracowuje je. Informacje te pozyskuje ze specjalistycznych opracowań lub bezpośrednio w terenie - pobierając próbki, testując w praktyce nowoczesne urządzenia. Jego prace są często wykorzystywane w instytucjach branżowych i stanowią podstawę informacyjną do podejmowania decyzji, co do gospodarowania lasem, wdrażania nowych technologii itp. Jako pracownik uczelni prowadzi on również zajęcia dydaktyczne ze studentami - zarówno teoretyczne, jak i praktyczne, związane z wyjazdami w teren.
3. Innym przykładem funkcji pełnionej przez inżyniera leśnictwa jest stanowisko szefa prywatnej firmy zajmującej się wycinką i gospodarczym wykorzystaniem ściętych drzew. Osoba je zajmująca pełni funkcję przełożonego podległych jej pracowników fizycznych, tnących stary lub chory drzewostan i dostarczających go do zakładów obróbki drewna - tartaków, przedsiębiorstw stolarskich itp. Dzięki zdobytemu wcześniej specjalistycznemu wykształceniu, osoba ta uzgadnia terminy i technologię wycinki, kieruje transportem i załatwia wszelkie sprawy administracyjne, takie jak pozwolenia na wycięcie, kontrakty z innymi firmami itp. Bardzo często osobiście dogląda prowadzonych prac, by przebiegały one w sposób zorganizowany i bezpieczny.
4. Inżynier leśnictwa, zatrudniony w Urzędach wojewódzkich, rejonowych, bądź w gminach wykonuje czynności służbowe przewidziane dla urzędników administracji państwowej i samorządowej w zakresie nadzoru nad gospodarką w lasach prywatnej własności.
Absolwenci Wydziału Leśnego mogą ubiegać się również o pracę w lasach komunalnych i lasach innych własności, w parkach narodowych i krajobrazowych, w biurach urządzania lasu, w szkolnictwie leśnym, placówkach naukowych, prywatnych zakładach usług leśnych oraz w instytucjach związanych z leśnictwem i przestrzennym zagospodarowaniem kraju.
Na stanowiskach w Służbie Leśnej, zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 14 stycznia 2003 r. w sprawie stanowisk, stopni służbowych oraz zasad wynagradzania w Służbie Leśnej mogą pracować osoby, które spełniają określone w nim wymagania oraz zdały egzamin do Służby Leśnej.
Rozporządzenie wymienia szereg stanowisk i funkcji.
nasiennictwa, szkółkarstwa, hodowli, ochrony i użytkowania lasu, dobierają właściwe narzędzia i urządzenia do wykonania określonych prac, sporządzają tzw. szacunki brakarskie, kierują zabiegami pielęgnacyjnymi.
Czynności zawodowe Służby Leśnej
do góry
- planowania, organizowania i nadzorowania zbioru, przechowywania i przygotowywania nasion drzew i krzewów leśnych,
- kierowania produkcją szkółkarską oraz planowania, organizowania i nadzorowania prac odnowieniowych w drzewostanie leśnym,
- ustalania potrzeb nawozowych, dobierania nawozów do gleb leśnych, prowadzenia akcji zalesieniowych i zadrzewieniowych,
- kierowania wykonywaniem zabiegów pielęgnacyjnych w różnych fazach wzrostu i rozwoju drzewostanów,
- rozpoznawania zagrożeń powodowanych przez czynniki biotyczne i abiotyczne, z uwzględnieniem pożarów leśnych,
- stosowania środków zapobiegania i przeciwdziałania,
- nadzorowania pomiaru oraz określania wieku drzew i drzewostanów, prowadzenia szacunków brakarskich oraz organizowania i nadzorowania pozyskiwania i zrywki drewna,
- prowadzenia przebudowy lasów, ustalania składu drzewostanu leśnego pod względem odporności na choroby i szkodniki oraz bezpieczeństwa pożarowego,
- dokonywania odbioru wykonanych prac, sporządzania stosownej dokumentacji,
- dobierania odpowiednich narzędzi i urządzeń do wykonywania określonych prac leśnych oraz zapewniania ich przygotowania, konserwacji i przechowywania,
- organizowania prac z zakresu zagospodarowania łowisk leśnych i szacowania szkód łowieckich,
- kierowania ruchem turystycznym w przydzielonym terenie leśnym,
- patrolowania lasu i prowadzenia dochodzeń w przypadku stwierdzonych szkód, kradzieży płodów leśnych i kłusownictwa,
- sprawowania nadzoru nad lasami niepaństwowymi,
- kierowania prywatnym zespołem usługowym na rzecz leśnictwa,
- zarządzania, organizowania i nadzorowania prac z zakresu gospodarki leśnej: nasiennictwa, szkółkarstwa, hodowli, ochrony i użytkowania lasu,
- dobierania właściwych narzędzi i urządzeń do wykonania określonych prac,
- sporządzania szacunków brakarskich,
- kierowania zabiegami pielęgnacyjnymi.
Oznaczenia służby leśnej
do góry
Wykaz stanowisk w Służbie Leśnej oraz odpowiadających im wymagań kwalifikacyjnych można znaleźć w Załączniku nr 2 do Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 14 stycznia 2003 r. w sprawie stanowisk, stopni służbowych oraz zasad wynagradzania w Służbie Leśnej.