Wymagania
Zatrudnienie/Przygotowanie zawodowe/Egzamin
Uprawnienia i zadania

W klasyfikacji zawodów i specjalności zawód kierownika pociągu jest pod kodem 511201.

Wymagania
do góry
Kierownikiem pociągu, zgodnie z Art. 4 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 16 sierpnia 2004 r. w sprawie wykazu stanowisk bezpośrednio związanych z prowadzeniem i bezpieczeństwem ruchu kolejowego i warunków, jakie powinny spełniać osoby zatrudnione na tych stanowiskach oraz prowadzący pojazdy kolejowe, oraz Załącznikiem nr 1 do Rozporządzenia zmieniającego w/w Rozporządzenie; może być osoba, która spełnia poniższe warunki:

1. jest pełnoletnia,
2. posiada zdolność fizyczną i psychiczną, potwierdzoną orzeczeniem lekarskim,
3. zdała egzamin kwalifikacyjny przed komisją, potwierdzony świadectwem złożenia egzaminu kwalifikacyjnego,
4. zdała inny egzamin kwalifikacyjny, wymagany przy dodatkowych czynnościach na danym stanowisku, potwierdzony odpowiednim świadectwem,
5. zna specyficzne warunki wykonywania pracy na danym stanowisku pracy,
6. uzyskała autoryzację do pracy na danym stanowisku,
7. posiada wydane przez pracodawcę upoważnienie do wykonywania czynności na danym stanowisku potwierdzające znajomość specyficznych warunków pracy na tym stanowisku,

A. kierownik pociągu pasażerskiego i towarowego:
Wariant 1.
- posiada:

a) wykształcenie średnie oraz tytuł zawodowy technika w zawodach i specjalnościach związanych z ekonomiką transportu kolejowego, z ruchem i przewozami kolejowymi;

albo
b) dyplom potwierdzający kwalifikacje zawodowe na poziomie technika w zawodach związanych z ekonomiką transportu kolejowego, z ruchem i przewozami kolejowymi.
Wymagany zawodowy staż pracy - 1 rok pracy na stanowisku konduktora oraz odbycie przygotowania zawodowego.
Tytuł zawodowy technika lub dyplom potwierdzający kwalifikacje zawodowe technika nie są wymagane dla stanowiska kierownika pociągu pasażerskiego.
Wariant 2.
- posiada:

a) wykształcenie zasadnicze zawodowe oraz tytuł zawodowy robotnika wykwalifikowanego;

albo

b) dyplom potwierdzający kwalifikacje zawodowe na poziomie zasadniczym,

- posiada zawodowy staż pracy - 1 rok na stanowisku ustawiacza oraz odbycie przygotowania zawodowego.

B. kierownik pociągu gospodarczego i roboczego:
- posiada:

a) wykształcenie zasadnicze zawodowe oraz tytuł zawodowy robotnika wykwalifikowanego;

albo

b) dyplom potwierdzający kwalifikacje zawodowe na poziomie zasadniczym,

- posiada zawodowy staż pracy - odbyła przygotowanie zawodowe.

Zatrudnienie/Przygotowanie zawodowe/Egzamin
do góry
Zatrudnienie
Kandydat na kierownika pociągu musi być najpierw zatrudniony przez pracodawcę (pracodawca - w rozumieniu Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 16 sierpnia 2004 r. w sprawie wykazu stanowisk bezpośrednio związanych z prowadzeniem i bezpieczeństwem ruchu kolejowego i warunków, jakie powinny spełniać osoby zatrudnione na tych stanowiskach oraz prowadzący pojazdy kolejowe - paragraf 2 punkt 2), aby następnie rozpocząć przygotowanie zawodowe.

Przygotowanie zawodowe
- staż stanowiskowy i szkolenie praktyczne
- szkolenie teoretyczne - według programu pracodawcy, dla osób, które nie posiadają tytułu zawodowego technika albo dyplomu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe technika w specjalności związanej z ekonomiką transportu kolejowego, albo z ruchem i przewozami kolejowymi.
- zajęcia próbne - wykonywanie pod nadzorem czynności kierownika pociągu.

Więcej informacji, w tym czas trwania poszczególnych części przygotowania zawodowego zawiera w/w rozporządzenie z dnia 26 października 2005 r.

Egzamin kwalifikacyjny, który przeprowadza się na wniosek pracodawcy to egzamin:
a) praktyczny
b) teoretyczny
c) szkolenie i egzamin w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy - według programu opracowanego przez pracodawcę zgodnie z przepisami ustawy - Kodeks pracy.

Zakres przedmiotowy szkolenia, jak i późniejszego egzaminu kwalifikacyjnego na stanowisko Kierownika pociągu określa Załącznik nr 1 do Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 26 października 2005 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie wykazu stanowisk bezpośrednio związanych z prowadzeniem i bezpieczeństwem ruchu kolejowego i warunków, jakie powinny spełniać osoby zatrudnione na tych stanowiskach oraz prowadzący pojazdy kolejowe.

Więcej informacji na temat szkolenia i zakres egzaminu można znaleźć w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 18 lutego 2011 r. w sprawie pracowników zatrudnionych na stanowiskach bezpośrednio związanych z prowadzeniem i bezpieczeństwem ruchu kolejowego, prowadzeniem określonych rodzajów pojazdów kolejowych oraz pojazdów kolejowych metra.

Uprawnienia i zadania
do góry
Pracodawca wydaje pracownikom zatrudnionym na stanowiskach bezpośrednio związanych z prowadzeniem i bezpieczeństwem ruchu kolejowego, dokument uprawniający do wykonywania czynności na stanowisku, na które pracownik zdawał egzamin - w tym przypadku na stanowisku Kierownika pociągu.

Do zadań kierownika pociągu należy:

• zgłaszanie u dyspozytora drużyn konduktorskich i dyżurnego ruchu gotowości do pracy własnej oraz pracy drużyny konduktorskiej odpowiednio przygotowanej i wyposażonej;
• spisywanie wagonów w składzie pociągu i sprawdzanie ich stanu technicznego;
• obliczanie ciężaru pociągu i ciężaru hamującego;
• sprawdzanie sygnalizacji na końcu pociągów towarowych, sprawdzanie prawidłowości załadowania przesyłek oraz ich zabezpieczenia;
• podawanie sygnałów drużynie konduktorskiej i lokomotywowej;
• prowadzenie raportu z jazdy;
• zapewnianie należytej obsługi podróżnych oraz dbanie o ich bezpieczeństwo i wygodny przejazd;
• przeprowadzanie kontroli i sprzedaż biletów oraz informowanie podróżnych o przesiadkach i połączeniach komunikacyjnych;
• zdawanie dyżurnemu ruchu raportu z jazdy;
• przekazywanie składu pociągu na stacji zmiany drużyny konduktorskiej drużynie obejmującej pociąg, a na stacji docelowej - odprawiaczowi pociągów i rewidentowi wagonów;
• wypełnianie wykazów pracy pojazdów i pracy drużyny trakcyjnej oraz zwracanie go maszyniście;
• po spełnieniu dodatkowych warunków kwalifikacyjnych pełnienie obowiązków dyspozytora drużyn konduktorskich;
• kierowanie pracą podległych mu konduktorów, a w razie potrzeby wydawanie poleceń innym pracownikom kolejowym będącym na służbie: drużynom konduktorskim i lokomotywowym, konwojentom wagonów osobowych, personelowi wagonów restauracyjnych, sypialnych i pocztowych oraz w przypadku wydarzeń nadzwyczajnych także podróżnym.