Wymagania
Ścieżka rozwoju
Specjalności uprawnień budowlanych
Możliwości zatrudnienia
Izba inżynierów budownictwa
W klasyfikacji zawodów i specjalności zawód inżyniera budownictwa jest pod kodem 2142.
Inżynierem budownictwa, zgodnie z Ustawą z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane, może być osoba, która:
- ukończyła studia magisterskie, na kierunku odpowiednim dla danej specjalności i uzyskała dyplom ukończenia wyższej uczelni,
- odbyła praktykę zawodową pod kierownictwem osoby posiadającej uprawnienia budowlane - ilość praktyki, którą trzeba odbyć można znaleźć w Art. 14 Ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane,
- zdała egzamin na uprawnienia budowlane - informacje na temat terminów przeprowadzania egzaminów można znaleźć na stronie Izby Inżynierów Budownictwa - www.piib.org.pl
Tytuł inżyniera budownictwa można zdobyć kończąc odpowiednie studia na każdej polskiej politechnice. Choć studia zaczynają się od przedmiotów uniwersalnych dla całej branży, to jednak budownictwo jest branżą na tyle szeroką, że inżynier budownictwa musi się wyspecjalizować w pewnej jego dziedzinie. W trakcie studiów przyszłych inżynierów obowiązują też praktyki.
Wyższe wykształcenie nie jest warunkiem wystarczającym do pracy na wszystkich samodzielnych funkcjach technicznych w budownictwie. Aby otrzymać uprawnienia budowlane do projektowania niezbędne jest odbycie dwuletniej praktyki w biurze projektowym oraz rocznej na budowie. W przypadku uprawnień wykonawczych konieczne są dwa lata praktyki na budowie.
Aby otrzymać uprawnienia budowlane, trzeba podejść do egzaminu. Oprócz tego do uzyskania uprawnień w danej specjalności konieczne są: posiadanie kierunkowego wyższego lub średniego wykształcenia i praktyka zawodowa. Osoby mające wykształcenie zawodowe również mogą się o nie ubiegać, pod warunkiem, że posiadają dyplom mistrza.
Egzaminy powinny się odbywać co najmniej dwa razy w roku.
Aby otrzymać uprawnienia budowlane do projektowania konstrukcji budowlanych bez ograniczeń należy posiadać dyplom inżyniera budownictwa, odbyć dwuletnią praktykę w biurze projektów oraz roczną praktykę na budowie. Po przedstawieniu dziennika praktyk z udokumentowanymi praktykami poświadczonymi przez uprawnioną osobę można przystąpić do egzaminu. Na egzaminie należy wykazać się wiedzą teoretyczną i praktyczną z dziedziny konstrukcji budowlanych podstaw wykonawstwa, prawa budowlanego i ustaw oraz rozporządzeń związanych, przepisów BHP i innych. Uprawnienia te pozwalają na projektowanie właściwie wszystkich powszechnie spotykanych konstrukcji budowlanych: budynków, dróg, mostów, tuneli itp.
Dziennik praktyk jest wydawany w Okręgowej Izbie Inżynierów Budownictwa nieodpłatnie każdemu inżynierowi, technikowi lub studentowi budownictwa po ukończeniu trzeciego roku studiów.
W celu otrzymania uprawnień budowlanych do kierowania robotami budowlanymi bez ograniczeń należy odbyć dwuletnią praktykę na budowie, podobnie jak uprzednio złożyć dziennik praktyk w urzędzie i zdać egzamin. Zakres tematyczny egzaminu jest podobny, jednak większy oczywiście nacisk kładziony jest na część wykonawczą procesu budowlanego, bez zapominania jednak o konstrukcjach. Uprawnienia te pozwalają na kierowanie budową wszystkich wyżej wymienionych obiektów.
Specjalności uprawnień budowlanych
do góry
1) Specjalność architektoniczna
2) Specjalność konstrukcyjno-budowlana
3) Specjalność drogowa
4) Specjalność mostowa
5) Specjalność kolejowa
6) Specjalność wyburzeniowa
7) Specjalność telekomunikacyjna
8) Specjalność instalacyjna w zakresie sieci, instalacji i urządzeń cieplnych, wentylacyjnych, gazowych, wodociągowych i kanalizacyjnych
9) Specjalność instalacyjna w zakresie sieci, instalacji i urządzeń elektrycznych i elektroenergetycznych.
Możliwości zatrudnienia
do góry
Absolwenci budownictwa po zakończeniu nauki zazwyczaj dążą do zdobycia uprawnień budowlanych, stąd szukają pracy w biurze projektowym lub firmie budowlanej. Osoby, którym nie zależy na jak najszybszym zdobyciu uprawnień mogą szukać pracy wszędzie tam, gdzie coś się buduje, projektuje, remontuje.
Zawód inżyniera budownictwa cieszy się obecnie szczególną popularnością, tym bardziej, że osoba wykształcona w tym kierunku może znaleźć zatrudnienie jako inżynier komunikacji, menedżer projektu, specjalista mechaniki gruntów, specjalista z dziedziny instalacji podziemnych, budownictwa wodnego czy specjalista z dziedziny fizyki budowli. Może również zostać zatrudniona w placówkach naukowo-badawczych.
Inżynier budownictwa planuje i projektuje obiekty budowlane, opracowuje technologię budowy, kontroluje i nadzoruje kolejne etapy budowy, kieruje budową obiektów budowlanych oraz bada i udoskonala konstrukcje całych budynków lub tylko ich fragmentów. W zależności od przeznaczenia budowli, inżynier ma do czynienia z budownictwem: ogólnym (np. budownictwo mieszkaniowe i użyteczności publicznej - szkoły, szpitale), przemysłowym, komunikacyjnym (drogowe i kolejowe), sanitarnym (komunalne), energetycznym, wiejskim, sakralnym czy obronnym.
Ze względu na różnorodność obiektów budowlanych istnieje szereg specjalności, np.: budowa mostów, budownictwo dróg i lotnisk, budownictwo kolejowe, budownictwo ogólne.
Inżynier budownictwa zatrudniony na stanowisku projektanta wykonuje projekty budynków i innych budowli w taki sposób, że powstaje dokumentacja projektowa, która szczegółowo opisuje, w jaki sposób i z jakich materiałów wykonawcy mają zbudować dany obiekt. Projektant ma za zadanie na podstawie projektu architektonicznego i przy współpracy z architektem zaprojektować konstrukcję budynku: dobrać schemat statyczny, materiały oraz przekroje elementów zgodnie z najnowszą wiedzą techniczną i obowiązującymi Polskimi Normami. On odpowiada później (wraz z kierownikiem budowy) za bezpieczeństwo ludzi użytkujących jego konstrukcję.
Inżynier z uprawnieniami rzeczoznawcy może pełnić funkcję weryfikatora, który sprawdza i konstruktywnie ocenia projekt pod kątem prawidłowości dokumentacji technicznej.
Jeszcze inną funkcją wykonywaną przez inżynierów budownictwa z uprawnieniami wykonawczymi jest nadzór inwestorski. Inspektor nadzoru inwestorskiego kontroluje budowę i reprezentuje interesy inwestora. Żaden element konstrukcyjny nie może być wykonany bez odbioru przez inspektora nadzoru (o ile taki przy danej inwestycji został powołany).
Pracując na takim stanowisku inspektor nadzoru kontroluje etapy budowy, a w szczególności zgodność realizacji budowy z projektem, pozwoleniem na budowę i innymi właściwymi przepisami, a także jakość robót i stosowanych materiałów.
Inżynier budownictwa może też pełnić funkcję kierownika robót. Do jego zadań zalicza się pisemne przejęcie od inwestora terenu budowy, kierowanie wszystkimi pracami podczas budowy, prowadzenie dokumentacji budowy oraz zgłoszenie gotowego obiektu do odbioru. Kierownik budowy mając do dyspozycji projekty: architektoniczne, konstrukcyjne i branżowe wykonuje dany obiekt. Jego zadaniem jest zaplanowanie cyklu budowy, dobranie odpowiednich ludzi na odpowiednie etapy, koordynacja wszystkich ekip, podwykonawców. On też musi się na tyle znać na konstrukcjach, aby wykryć ewentualne nieścisłości czy nawet błędy w projekcie oraz niepokojące zjawiska (np. rysowanie się, osiadanie czy zawilgocenie konstrukcji) na każdym etapie budowy.
Inspektor budownictwa może także zajmować się pracą badawczo-rozwojową. Jego zadaniem jest badanie i wdrażanie nowych rozwiązań technicznych w dziedzinie budownictwa.
Izba inżynierów budownictwa
do góry
Od początku roku 2003 warunkiem wykonywania samodzielnych funkcji w budownictwie jest, poza uprawnieniami budowlanymi, przynależność od Okręgowej Izby Inżynierów Budownictwa. Izby inżynierów budownictwa są samorządem zawodowym podobnym do tych, które zrzeszają lekarzy, prawników i architektów.
Izba ma dbać o wysokie kwalifikacje członków, przeprowadzać egzaminy na uprawnienia budowlane oraz starać się przeciwdziałać wszelkim negatywnym zjawiskom w budownictwie. Opracowano już kodeks etyczny członka Izby.
